Wąż z Atestem PZH

W ofercie wielu dostawców węży dla przemysłu spożywczego, znajduje się wiele produktów zgodnych z rozporządzeniami Parlamentu i Rady Europejskiej, które mogą być stosowane w kontakcie z produktami przeznaczonymi do spożycia. Jednak niektóre przedsiębiorstwa, mogą wymagać  od produktu zgodności z normami, wydanymi przez polskie instytucje certyfikujące i dopuszczające do użytku w określonych warunkach. W Polsce rozporządzenia i normy wydane przez instytucje Unii Europejskiej oczywiście obowiązują, co nie zmienia faktu, że klient może wymagać dodatkowo dopuszczeń polskich. Takie dopuszczenie do kontaktu z żywnością, w Polsce wydaje Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH - Państwowy Instytut Badawczy. Intertech posiada w swojej ofercie wąż z ATESTEM PZH, o numerze F.FB.60412.124.2022.

Opis wybranych norm dotyczących transportu substancji przeznaczonych do spożycia

EU 10/2011, to rozporządzenie wydane przez Komisję Europejską w sprawie zastosowania tworzyw sztucznych przeznaczonych do kontaktu z żywnością, ich składu, możliwości transferu jego cząstek do żywności, z którą mają kontakt, wpływu na zdrowie i skład żywności.

W rozporządzeniu tym (załącznik III) podano metody weryfikacji zachowania się tworzyw sztucznych w kontakcie z substancjami modelowymi, mającymi imitować żywność, których skład chemiczny i przeznaczenie przedstawia się następująco:

Płyn modelowy A - Etanol 10 % (v/v) - Imituje żywność, która doskonale rozpuszcza się w wodzie.
Płyn modelowy B - Kwas octowy 3 % (w/v) - Imituje żywność, która doskonale rozpuszcza się w wodzie, o pH mniejszym niż 4,5 (kwaśną).
Płyn modelowy C - Etanol 20 % (v/v) - Imituje żywność, która doskonale rozpuszcza się w wodzie, która zawiera do 20% alkoholu (np. piwo, wino) oraz żywność, która zawiera substancje organiczne powodujące rozpuszczanie się ich w tłuszczach i olejach (przykładowo witaminy A, D, E i K, często obecne w żywności)
Płyn modelowy D1 - Etanol 50 % (v/v) - Imituje żywność o wysokiej zawartości alkoholu etylowego (np. wódka, koniak), oraz żywność zawierającą olej w wodzie (np. większość dań gotowych)
Płyn modelowy D2 - Olej roślinny - Imituje żywność posiadających warstwę wolnych, nie wymieszanych z płynem tłuszczy na powierzchni.
Substancja modelowa E - Poli(tlenek 2,6-difenylo-p-fenylenu), wielkość cząstki 60-80 mesh, wielkość porów 200 nm. Ta substancja ma imitować żywność suchą, sypką lub głęboko mrożoną, znana jest pod handlową nazwą "Tenax".

Rozporządzenie to określa limit uwolnienia cząstek określonego materiału z jakiego zrobiony jest wąż do płynu/substancji modelowej w określonych warunkach. Limit ten wynosi 10 mgr na dm² powierzchni materiału. Dla metra węża o średnicy 1" (≈25 mm) limit ten wyniesie około 157 mg dla litra żywności.

Oznacza to, że wężami zgodnymi z tą dyrektywą można bez obaw transportować produkty spożywcze zawierające substancje zbieżne z płynami modelowymi.

LFGB to ustawa obowiązująca w Niemczech, która dotyczy regulacji przepisów dotyczących higieny żywności. Raport z testu LFGB wydany przez upoważnioną organizację jest dowodem na to, że produkt nie zawiera chemicznie toksycznych substancji i może być sprzedawany na rynku niemieckim.

FDA to skrót od Food and Drug Administration, czyli amerykańska instytucja rządowa, będąca częścią Departamentu Zdrowia i Opieki Społecznej Stanów Zjednoczonych Ameryki, która zajmuje się kontrolą jakości oraz wpływem na zdrowie żywności i paszy dla zwierząt, suplementów diety, leków, kosmetyków, urządzeń medycznych, urządzeń radioaktywnych i emitujących promieniowanie radioaktywne (również niemedycznych), materiałów biologicznych etc. Większość ludzi zna ten skrót, w kontekście bardzo rygorystycznych zasad dopuszczenia do obrotu w USA leków. W przypadku węży do kontaktu z substancjami spożywczymi zastosowanie ma atest FDA: CFR 21 § 177.2600, który określa jakie substancje chemiczne i w jakich stężeniach, mogą zostać użyte do budowy węży. W części 177 tego rozporządzenia, wymienione są dokładnie rodzaje materiałów i ich dodatków.

Normy ANSI/NSF Standard 51: “Food Equipment”. Materials” i NSF/ANSI Standard 61: “Drinking Water System Components”, to normy oparte o certyfikat FDA, które ustalają minimalne wymagania sanitarne dla materiałów, mogących mieć wpływ na zdrowie publiczne, które są używane w konstrukcji maszyn i urządzeń w przemyśle spożywczym. NSF to skrót od National Sanitary Foundation, która jest również amerykańską instytucją zajmującą się testowaniem i wydawaniem różnego rodzaju certyfikatów.

W Polsce, poza oczywiście obowiązującymi przepisami Unijnymi, atesty i certyfikaty dopuszczające artykuły do kontaktu z żywnością wydaje Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH - Państwowy Instytut Badawczy. Świadectwo jakości zdrowotnej dla materiałów i wyrobów z tworzyw sztucznych, gumy, oraz dla maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle spożywczym jest wydawane na podstawie przeprowadzonych testów przez Zakład Bezpieczeństwa Żywności.

Kto potrzebuje atestu PZH?

Oczywiście, wyroby zgodne z co najmniej z jedną z powyższych norm, już zapewniają, iż produkt może być stosowany w przemyśle spożywczym, czy też posiadać kontakt z substancjami przeznaczonymi do spożycia, a ich stosowanie nie wpłynie na zdrowie użytkowników i konsumentów żywności transportowanej takimi wężami. Jednak producenci żywności, czy też instytucje i przedsiębiorstwa zajmujące się jej dostarczaniem, transportem, przechowywaniem, dystrybucją, a nawet producenci maszyn i urządzeń przeznaczonych do kontaktu z żywnością w przemyśle spożywczym, mogą stosować swoje wewnętrzne przepisy i wymagania dotyczące stosowania podzespołów z odpowiednimi certyfikatami i atestami. Dlatego bardzo często, przedsiębiorstwa poszukujące wyrobów posiadających polskie certyfikaty i atesty, są powiązane z finansowaniem ze środków publicznych. Przykładem klienta, dla którego atest PZH, był jednym z istotniejszych parametrów przy doborze artykułu do swoich wyrobów był polski producent sprzętu wojskowego.

Wiele obiektów użyteczności publicznej, lub też finansowanych ze środków publicznych, budżetu państwa czy zobowiązanych do stosowania ustawy o finansach publicznych, wymaga od dostawców posiadania polskich atestów. Z żywieniem do czynienia mamy przecież w utrzymywanych ze środków publicznych szpitalach, obiektach wojskowych, szkołach i uczelniach czy też w strategicznych dla Państwa sektorach gospodarki. Przeprowadzenie polskiej certyfikacji na nasze produkty jest wyjściem na przeciw potrzebom i oczekiwaniom właśnie takich instytucji, a jednocześnie potwierdzeniem ich wysokiej jakości.

Produkt z atestem PZH

Wśród wielu węży, dopuszczonych do kontaktu z żywnością, których posiadamy pełną gamę od wielu producentów, w tym specjalistyczne węże mleczarskie do stosowania w technologii CIP, takie jak gumowy MILKCORD/SP/BUTYL, czy kauczukowy METALPRESS MILK, posiadamy również wąż certyfikowany przez PZH, czyli ARMOFLEX.

Jest to popularny i wielozadaniowy wąż ssąco-tłoczny stosowany m.in. w przemyśle spożywczym, wykonany z przeźroczystego PVC, wzmocnionego stalową spiralą. Nasz klient, zamówił zmontowane gotowe do instalacji przewody wyposażone w złącza, które również posiadają dopuszczenie do kontaktu z żywnością. Montaż złączy w przygotowanych dla klienta wężach dociętych do zadanej długości przeprowadziliśmy na miejscu.

Do węży zastosowaliśmy oryginalne złącza ssąco-tłoczne Storz wyprodukowane przez niemiecką firmę Feuer-Fogel ze stali nierdzewnej AISI 316Ti z domieszką stabilizującego tytanu, oraz z dostarczonymi na zamówienie uszczelkami z białego NBR (guma olejoodporna). Do zabezpieczenia króćca przed wydmuchaniem podczas pracy użyto wysokiej jakości obejm klasy SUPRA W2, wykonane ze stali szlachetnej AISI 430, ze stalowymi śrubami.

Zastosowanie złączy ze stali szlachetnej jest rekomendowane dla transportu substancji spożywczych, ze względu na jej odporność na wiele, przyśpieszających korozję związków chemicznych. Najpopularniejszą taką substancją, powszechnie występującą, a znacząco zmniejszającą żywotność materiałów zawierających żelazo, jest pospolita sól kuchenna i jej roztwory, która jest wykorzystywana w przemyśle spożywczym.

Zaletą tych przewodów jest kontrola nad przepływem medium wewnątrz, wynikająca z ich transparentności. Dodatkowo wpływ na ich parametry użytkowe ma duża elastyczność węży, gdyż ich promień gięcia, wynosi trzykrotność średnicy, czyli dla węża o średnicy nominalnej 76 mm promień gięcia będzie wynosił około 230 mm. Bardzo gładkie ścianki wewnątrz zapobiegają tworzeniu się złogów i zatorów, co dodatkowo ułatwia zachowanie sterylnych warunków niezbędnych przy transporcie substancji spożywczych.